wtorek, 3 września 2013

Manicheizm


Odwieczna walka dobra ze złem...

... Więc kimże w końcu jesteś?
- Jak częścią tej siły, która zawsze zła pragnąc, wiecznie czyni dobro.
              - Johann Wolfgang von Goethe, Faust

Manicheizm
system religijny utworzony w Persji, uznający istnienie dwóch zwalczających się pierwiastków: światło i dobro oraz ciemność i zło.

Źródło: Słownik SJP, www.sjp.pl/manicheizm [dostęp: 3.09.2013]

Manicheizm
synkretyczny, dualistyczny system religijno - filozoficzny powstały w III w w Persji, rozpowszechniony w Imperium Rzymskim w III i IV w., a później w środkowej i wschodniej Azji, głoszący kosmiczny konflikt dobra (duch, światło) i zła (materia, ciemność).

Etymologia: od imienia twórcy: Manes (Mani, Manicheusz), ok. 216 – ok. 276 r. 

Źródło: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego, www.slownik-online.pl/kopalinski [dostęp: 3.09.2013]


Podobnie do staroirańskiego zoroastryzmu i irańskiej myśli religijnej podstawowym elementem manicheizmu jest dualizm. W świecie toczy się walka między dwoma przeciwstawnymi pierwiastkami: światłem (dobrem) i ciemnością (złem). Przejawem zła jest materia. Walka między dobrem i złem toczy się w każdym człowieku. Człowiek ma dwie dusze: jedną związaną z dobrem i drugą związaną ze złem. Odpowiedź manicheizmu na jeden z centralnych dylematów chrześcijaństwa jest radykalna: zło jest wszędzie i jest wieczne. Manicheizm dzieli w ten sposób z gnostycyzmem pesymizm co do kondycji człowieka i świata. 
Mitologia manicheizmu czerpie z wielu tradycji, przemawiających do ludzi różnych kultur. Dzieje świata wg Manichejczyków polegały na ciągłym uwalnianiu duszy z ciemności ku światłości (dusza przebywała w ciemności), natomiast grzechem był każdy kontakt z materią. Również prokreacja była uważana za złą, ponieważ w wyniku poczęcia dziecko, musiałoby przyjąć powłokę cielesną, a materia była zła.
Drogą wyzwolenia spod wpływu zła jest poznanie. Zbawienie może być osiągnięte nie tylko dzięki wierze i moralności, ale przede wszystkim dzięki własnemu rozumowi. Dzięki zdobywaniu wiedzy o sobie i Bogu można zrozumieć naturę siebie, świata i przeznaczenia, to skąd przychodzimy, gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy. Ten aspekt manicheizmu zbliża go do gnostycyzmu, czyniąc go czymś więcej niż systemem religijnym: mieszaniną systemu religijnego i filozoficzno - naukowego.

Źródło: Wikipedia, www.pl.wikipedia.org/wiki/Manicheizm [dostęp: 3.09.2013]

1 komentarz: