piątek, 3 stycznia 2014

Lambrekin


Lovers at the Window

Jeśliżby to prawdą, jako powiadają,
Iż mąż z żoną pospołu jedno ciało mają,
To, jeśliby tak było, czemuż mąż nie czuje,
Gdy mu owo kto inszy żonę kucmeruje?
Anonim, Nowy Sowizdrzał, ok. 1620

LAmbrekin  
[fr.], dekoracyjny pas tkaniny stanowiący obramowanie zasłon lub baldachimu, często wycięty w zęby, zdobiony galonem, frędzlami lub chwastami1;
krótka zasłona, firanka nad oknem a. drzwiami; drążek do zawieszania zasłon a. firanek nad oknem a. drzwiami.

Etym. - fr. lambrequin 'wycinki z tkaniny, drzewa a. blachy, wieńczące baldachim, namiot, framugę okna' z lambeau 'strzęp; płat'2.

Mianem lambrekinów określa się również ornament ciągły stosowany w barokowej dekoracji architektonicznej, który był wykonywany w drewnie, stiuku lub kamieniu i służył jako ozdoba ołtarzy i ambon.

Lambrekiny stosowano głównie od XVI do XVIII wieku3. Do tego czasu niełatwą rolę miał kochanek, gdy w domu niespodziewanie zaczynało robić się tłoczno. Można tylko przypuszczać, że po serii nieprzyjemnych zajść, kiedy to czmychnięcie za zasłonkę okazywało się ostatnią deską ratunku, zaczerpnął taki jeden z drugą perypatetyki (patrz: wpis poniżej), uznając, iż lambrekin nie jest materiałem dobrze przewodzącym zdrady. Tym sposobem wydalone z obiegu, a raczej zwisu, firaneczki zaczęły zastępować masywne kotary i zasłony. Chociaż jak pokazuje poniższy przykład, do dziś nie zapewnia to pełnego sukcesu. Czasami warto więc mieć w asortymencie także okazalsze prześcieradło oraz wiedzę praktyczną wyniesioną z zajęć wychowania fizycznego...




1 Encyklopedia PWN, www.encyklopedia.pwn.pl/haslo/3930246/lambrekin.html [dostęp: 3.01.2014]   
2 Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego, www.slownik-online.pl/kopalinski/FB99CAC27408CC48C12565EE004AE324.php [dostęp: 3.01.2014]
3 Wikipedia, www.pl.wikipedia.org/wiki/Lambrekin [dostęp: 3.01.2014]

środa, 1 stycznia 2014

Perypatetyka


Shawrus, Na zakręcie...

Bywa tak, że gdy człowiek pogrąży się we śnie,
Członki ciała nie mogą zasnąć jednocześnie.
Człowiek śpi, a tu naraz odezwą się uda:

"Całą noc tak przeleżeć toż po prostu nuda,
Zwłaszcza że my jesteśmy pełne animuszu."

Na to łokieć odpowie: "Puszczam mimo uszu
Waszą głupią uwagę. Ona mnie nie wzruszy."

"Mimo uszu? Zuchwalec! - zawołały uszy. -
Łokieć zawsze obmawia nas poza plecami."

Tu plecy się odezwą: "Mówiąc między nami,
Uszy się poufalą. Gdzie uszy, gdzie plecy?"

Na to szyja zawoła: "Już nie róbcie hecy,
Nogo, przemów do pleców, zrób to, moja droga!"

"To mi jest nie na rękę" - powiedziała noga.

Ręka się zaperzyła: "Ach, ty nogo bosa,
Znowu ze mną zaczynasz! Pilnuj swego nosa!"

Nos kichnął, aż się echo rozległo w sypialce:
"O mnie mowa? Ja na to patrzę się przez palce."

Tu palce oburzone zawołały chórem:
"Bezczelny! Patrzy przez nas! Gbur jest zawsze gburem."

Kolano, nieruchomo leżąc pod tułowiem,
Rzekło: "Język mnie świerzbi, ale nic nie powiem."

Język, co drzemał w ustach, obudził się, mlasnął
I rzekł do podniebienia: "Takem smacznie zasnął,
Teraz ja ich przegadam, skoro już nie drzemię."

"Język - zgrzytnęły zęby - nie jest bity w ciemię."

Ciemię się rozgniewało: "Skończcie te rozmowy,
Czas już pójść, słowo daję, po rozum do głowy."

"Pójść po rozum do głowy? - rzekły członki ciała. -
Owszem. Chętnie!" I poszły. Ale głowa spała.

Jan Brzechwa, Po rozum do głowy



Perypatetyka
poglądy filozoficzne, nauki Arystotelesa lub mające źródło w arystotelesowskiej myśli1.

Perypatetyk
człowiek, któremu chodzenie poprawia jakość i wydajność procesów myślowych2.

Perypatetycy [gr. peripátēsis ‘przechadzka’], uczniowie Arystotelesa, nazywani tak ze względu na zwyczaj prowadzenia wykładów i dysput filozoficznych podczas przechadzek (gr. peripatoi)3.





1 Słownik Języka Polskiego SJP, www.sjp.pl/perypatetyka [dostęp: 1.01.2014]
2 Tamże
[dostęp: 1.01.2014]
3 Encyklopedia PWN, ww
w.encyklopedia.pwn.pl/haslo/4009491/perypatetycy.html [dostęp: 1.01.2014]